Beta carotene là tiền chất của vitamin A, giúp cơ thể phòng tránh được tình trạng thiếu hụt vitamin A, ngăn mù lòa, làm lành mạnh hóa hệ miễn dịch… Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ loại chất này. Vậy beta carotene là gì? Thiếu hụt thì có nguy hiểm không? Loại thực phẩm nào chứa nhiều beta carotene? Bổ sung Beta carotene thế nào là an toàn?
Beta carotene thực chất là gì?
Beta-carotene là một chất tự nhiên có trong rau quả, là tiền chất của vitamin A, giúp cơ thể phòng tránh được tình trạng thiếu hụt vitamin.
Chất này có công dụng trong làm đẹp, chống oxy hóa, phòng ngừa ung thư, tốt cho thị giác, tăng sức đề kháng. Chúng có nhiều trong ngô, cà rốt, khoai lang, xoài, đu đủ, đậu Hà Lan, rau diếp cá, cải xoăn hoặc sữa non.
Đối với người lớn:
– Là nguồn bổ sung vitamin A cho những người ăn chay thuần.
– Giúp loại bỏ tế bào chết dư thừa trên da, nhờ đó có công dụng trong làm đẹp.
– Đây còn là 1 chất chống oxy hóa, ngăn chặn quá trình lão hóa và cả phòng ngừa ung thư.
Đối với trẻ nhỏ:
– Rất quan trọng cho trẻ nhỏ để có được đôi mắt thêm sáng và tinh anh, ngăn chặn mù lòa.
– Chất này còn tốt cho hệ miễn dịch của trẻ.
Đối với phụ nữ mang thai:
– Rất quan trọng trong quá trình phát triển của cả tim, gan, phổi, thận, mắt, xương và hệ thần kinh trung ương của thai nhi.
– Ngoài ra, beta carotene còn hỗ trợ sự phục hồi của phụ nữ sau sinh mổ.
Cơ thể cần bao nhiêu Beta carotene?
Dù được nhắc đến nhiều trong thời gian gần đây nhưng không phải ai cũng biết cách bổ sung cho phù hợp và biết cách sử dụng những sản phẩm có nhiều beta carotene.
Theo các khuyến cáo hiện tại, vì là tiền chất của Vitamin A nên chúng ta không nên bổ sung lượng beta carotene quá lượng quy định của vitamin A. Liều quy định của vitamin A là 900μg cho nam và 700μg cho nữ. Liều lượng an toàn tương đương là khoảng 10mg/ngày. Đó là các qui định nếu sử dụng những sản phẩm beta carotene tổng hợp, không phải dạng tự nhiên trong thực phẩm.
Bổ sung beta carotene như thế nào cho đúng?
Có thể bổ sung chất này bằng nhiều cách, từ thực phẩm tự nhiên hoặc dạng tổng hợp. Nhưng cần lưu ý kỹ rằng, nếu bổ sung quá nhiều beta carotene tổng hợp thì sẽ có tác dụng phục là chứng tăng beta carotene. Biểu hiện của hiện tượng này là vàng da ở các điểm như: lòng bàn tay, lòng bàn chân, mu chân tay… Hiện tượng vàng da sẽ mất đi khi điều chỉnh lại chế độ bổ sung hợp lý. Chúng ta có thể gặp tình trạng này khi chúng ta bổ sung vượt ngưỡng 200mg/ngày. Một cách lựa chọn khoa học hơn đó chính là bổ sung beta carotene tự nhiên có trong các loại thực phẩm rau củ quả như cà rốt, quả mơ, khoai lang, xoài, đu đủ. Ví dụ như chỉ với một của cà rốt, khoảng 2 củ khoai lang là đã có thể bổ sung đủ lượng chất trung bình cơ thể cần cho một ngày.
Thiếu beta carotene có nguy hiểm không?
Sự có mặt của beta carotene sẽ giúp phòng tránh được tình trạng thiếu hụt vitamin A, ngăn chặn được mù lòa ở trẻ. Nhất là các trẻ em được nuôi dưỡng bằng chế độ ăn chay không sử dụng thực phẩm có nguồn gốc động vật.
Nếu thiếu hụt có thể làm cho da của bạn dễ bị tổn thương hơn bởi ánh nắng mặt trời. Vì thế mà trong các mỹ phẩm bảo vệ da, người ta cũng thường xuyên sử dụng beta caroten tự nhiên.
Một số loại bệnh ung thư như ung thư phổi, ung thư dạ dày sẽ không giảm được nhiều nguy cơ nếu trong chế độ ăn bị thiếu hụt hàm lượng beta carotene. Đó là vì chất này làm giảm tổng hợp các dấu ấn ung thư trong chu trình phát triển của các loại ung thư này. Không những thế, nó còn làm giảm nguy cơ của bệnh tim mạch.
Chọn loại thực phẩm nào để bổ sung beta carotene tốt nhất?
Những thực vật mà có màu vàng, cam và những loại rau có lá màu xanh đậm rất giàu beta carotene.
Có thể kể ra ở đây một số loại củ quả như: bí ngô, cà rốt, khoai lang, xoài, đu đủ, đào, mơ, mận, các loại táo,… Một số loại rau khuyên dùng như bắp cải, rau diếp, cải xoăn, cải xong, củ cải.
Chỉ có một điều lưu ý, chất này được hấp thu chủ yếu ở ruột non. Tốt nhất là chúng ta nên chế biến thành các món xào, đặc biệt khi nấu có dầu thì lượng chất cần thiết sẽ được hấp thu tối đa.
