Rao Vặt Tổng Hợp

5 bước đơn giản giúp bạn tạm biệt chứng Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD)

Chắc hẳn các bạn đều đã từng trải qua cảm giác bồn chồn, thấp thỏm khi bỗng không nhớ rằng liệu bạn đã khóa cửa hay bình gas hay chưa. Những xúc cảm này thường biến mất khi bạn nhận ra là mình đã làm việc đó như thường ngày rồi. Còn trong trường hợp của tôi, tôi sẽ không thể rũ bỏ những suy nghĩ tiêu cực ấy và chúng sẽ liên tục ám ảnh đến khi tôi đi kiểm tra mới chịu dừng lại. Điều này đồng nghĩa là tôi sẽ luôn xuất hiện ở cửa văn phòng và sẽ phải đi bộ 15 phút quay lại chỉ để chắc chắn mình đã khóa chặt cửa. Thực tế chuyện này có thể xảy ra 2 -3 lần. Và đó là cuộc sống thường ngày của tôi –  một bệnh nhân mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD).

 Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) là một chứng bệnh tâm thần có thể xảy đến với tất cả mọi người, không riêng gì ai. Bạn sẽ bị cuốn vào một vòng tròn những suy nghĩ, hình ảnh gây ám ảnh có thể dẫn đến hoảng loạn, hoặc đau khổ. Ám ảnh của tôi là kiểm tra xem rằng ‘liệu cửa đã khóa chưa’, ‘tôi đã tắt gas chưa’. Tôi tưởng tượng rằng nhà của tôi sẽ bị thiêu rụi hoặc ai đó sẽ đột nhập và cướp đi mọi thứ. Những người mắc chứng OCD có những ám ảnh khác nhau, người thì luôn dọn dẹp hoặc thậm chí là luôn sợ làm tổn thương người khác. Những ám ảnh này dẫn đến ‘cưỡng chế’, khiến bạn phải cố gắng thực hiện hành vi để thoát khỏi những ám ảnh. Có nghĩa là tôi sẽ phải kiểm tra hết lần này đến lần khác, lần nữa rồi lại lần nữa.

Tâm trí bạn như một đĩa hát, khi mà kim máy hát không ngừng tua đi tua lại. Như tôi biết rằng mình đã kiểm tra khóa cửa rồi, nhưng tôi vẫn sẽ lại quay lại. Nếu như tôi cố gắng phớt lờ suy nghĩ đó, não tôi sẽ khiến tôi tưởng tượng ra những suy nghĩ kinh khủng khiến tôi phải quay lại. Cuối cùng chuỗi hành động ấy trở thành một vấn đề thực sự và tôi biết đã đến lúc mình phải làm gì đó để tìm ra giải pháp.

Nếu bạn chưa từng trải qua OCD, bạn sẽ không thể hiểu nổi những áp lực của người bệnh. Đó là một tình huống tưởng chừng như thật nực cười, khi bạn là một người trường thành và biết rằng mình đã khóa cửa. Bạn làm công việc đó hằng ngày, như một bản năng vậy nhưng OCD là một con quỷ ngồi trên vai bạn và bảo rằng bạn hãy quay lại kiểm tra lần nữa. Tôi không thể ngủ nếu như không kiểm tra bình ga nhiều lần và thường xuyên bị muộn giờ làm. Dù bạn biết rằng ‘cưỡng chế’ thật ngu ngốc, nhưng tâm trí sẽ không để bạn làm vậy. Cảm giác này thật tồi tệ.

5 bước đơn giản giúp bạn tạm biệt chứng Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) 2

Vì vậy, tôi biết đã đến lúc mình cần phải giải thoát bản thân khỏi OCD. Trước khi bắt đầu, tôi phải nói với các bạn rằng tôi không phải bác sĩ và tôi khuyên bạn nên đi tìm những lời khuyên mang tính chuyên môn. Thật sự thì tôi (ngu ngốc) đến mức quá sợ hãi hoặc là xấu hổ khi thừa nhận kể cả với bác sĩ của tôi rằng ‘có thể tôi bị tâm thần’. Nên tôi vẽ ra một lược đồ tự điều trị cho bản thân, và đây là quá trình tôi đã vượt qua OCD như thế nào:

 

Bước 1: Nhận ra rằng bạn thực sự đang có vấn đề.

Với tôi, điều đầu tiên là cần phải nhận ra mình đang mắc OCD. Tôi bắt đầu ý thức nỗ lực để nhắc nhở bản thân khi tôi đang thực hiện những hành vi ‘cưỡng chế’.

Tôi phải ý thức trước khi hành động của tôi trở nên không bình thường. Điều khác biệt là hiện tại tôi chú ý tới mỗi hành động và phân loại xem đó có phải là hành vi cưỡng chế từ OCD hay không. Tôi sẽ nói thật to với chính mình rằng ‘đây là một hành vi rối loạn cưỡng chế’.

Đó là bước đầu tiên trong quá trình hồi phục mà trước đây tôi đã dung túng cho các hành vi đó. Tôi bắt đầu thử thách chúng. Ban đầu cách này không ngăn cản tôi tiếp tục thực hiện hành động, nhưng vì thế tôi nhận ra những vấn đề đang xảy đến với mình. Vấn đề đấy không chỉ còn là hành vi của tôi nữa, và tôi nhận ra mình đã có một rắc rối, nó mang một cái tên – đó là OCD.  

Bước 2: Phân tích OCD 

Khi tôi đã nhận ra những hành động khác thường của bản thân, tôi bắt đầu phân tích xem nguyên nhân là gì. Vấn đề của tôi là luôn kiểm tra mọi thứ xung quanh và ám ảnh với số 3 (Tôi phát hiện ra tôi phải kiểm tra mọi thứ 3 lần). Tôi thấy điều khó nhất với tôi là phải khóa đồ vật (cửa trước và xe ô tô) và tắt đồ vật (bình gas, bàn ủi là chủ yếu).  Hiểu được vấn đề của mình thì tôi mới có thể thực hiện kế hoạch chinh phục nó. 

 Bước 3: Thay đổi hành vi

Tôi đã hiểu được ‘những cưỡng chế’ của bản thân nên tôi tìm cách giải quyết chúng, tất nhiên sẽ bắt đầu từ các bước đơn giản trước. Bạn tin rằng mình vẫn chưa khóa cửa nên phải kiểm tra lại lần nữa. Dẫu vậy bạn vẫn bắt bản thân kiểm tra thêm hết lần này đến lần khác.

Tôi tìm cách giảm số lần thực hiện hành động và cố gắng nhắc nhở sự thật là ‘tôi đã kiểm tra rồi’ với tôi. Ban đầu, tôi buộc một nút thắt ở khăn tay. Cách này hiệu quả nhưng vẫn chưa đủ nên tôi lập một checklist (danh sách kiểm tra) đơn giản. Tắt ga: ok; tắt bàn ủi: ok; cửa trước khóa: ok. Tôi sẽ tích vào sổ mỗi ngày để có thể chắc chắn rằng mọi thứ đã được làm xong. Một lần nữa, các hành vi cưỡng chế không dừng lại ngay và tôi rốt cuộc phải tích vào danh sách ba lần.

Song song với việc kìm nén bản thân mình xuống, tôi cũng có một danh sách có chữ kí và ghi ngày nên tôi chỉ cần kiểm tra 2 lần. Vài lần đầu khi tôi cắt giảm số lần xuống thật là tệ, làm tôi phải trở về nhà vào buổi trưa. Tuy nhiên, tôi sớm nhận ra rằng phương pháp sử dụng danh sách có tác dụng. Tôi hoàn toàn thay đổi hành vi khi nhận ra các loại danh sách dùng cho công việc cũng có kết quả với chứng rối loạn ám ảnh của tôi.

Tôi có thể xem lại sổ tay dễ dàng khi muốn chắc chắn rằng tất cả các ô trống đã được đánh dấu vào.

Bước 4: Sẽ tốn thời gian…

Bạn cần phải hiểu rằng bạn không thể thay đổi hành vi chỉ trong một đêm, kể cả với cách viết danh sách tôi cũng phải kiểm tra nhiều lần. Nhưng tôi biết mình phải kiên nhẫn nếu muốn thay đổi cuộc sống này, khi tôi biết rằng mình không thể tiếp tục như trước nữa.  

Tôi đã hỗ trợ sự thay đổi này nhờ các phương pháp thư giãn khác như những bài tập thở đơn giản và thiền định. Đây là một cách rất hữu dụng những lúc tôi lo lắng nhận ra bản thân đã không kiểm tra điều gì đó ba lần. Tôi sẽ để bản thân thư giãn, tâm hồn thư thái và bình tĩnh lại.

 Một phần của lược đồ chữa trị là tưởng tượng ra xem điều gì tệ nhất có thể xảy ra? Nếu tôi để cửa mở thì tệ nhất sẽ là ai đó đột nhập vào nhà tôi. Nếu tôi không tắt bình gas thì tôi cùng lắm là sẽ đối mặt với hóa đơn gas khổng lồ! 

Tôi cũng thử tiếp xúc với bạn bè và đồng nghiệp và nói với họ rằng tôi bị rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD). Tất nhiên họ đã nhận ra những dấu hiệu của tôi từ rất lâu rồi. Họ rất vui khi có thể giúp đỡ, hỗ trợ và trấn an khi tôi lo lắng. Sư giúp đỡ của mọi người có thể khiến cho hành trình này trở nên dễ dàng hơn. Tôi từng nghĩ rằng tôi có thể giải quyết tất cả một mình. Nhưng thực tế ngược lại, giờ tôi ước rằng mình đã tới gặp bác sĩ sớm hơn. 

 Bước 5: Thừa nhận khi bạn mất phương hướng

 Nhiều khi tôi ước mình có thể nói với mọi người rằng tôi đã hoàn toàn thoát khỏi OCD. Tôi không biết liệu điều này có xảy ra không, tuy nhiên tôi trở nên rất giỏi xoay xở trong tình huống. Tôi nhận ra rằng càng khi gặp stress, tôi sẽ bắt đầu thực hiện những hành vi rối loạn ám ảnh. Đôi khi chúng lố bịch như việc phải nhảy qua một nắp hố ga vậy (hoàn toàn không liên quan gì đến trường hợp của tôi nhé!) Hành động của tôi bây giờ là nhận ra tôi đang làm điều này và nhận ra chính nó. Tôi tự nói với mình rằng tôi lại đang thực hiện hành vi OCD và buộc bản thân ngừng lại, một lần nữa điều này không diễn ra ngay lập tức nhưng tôi phát hiện ra rằng, với sự tự nhận thức lớn hơn, tôi có thể kiểm soát được nó.  

Kết luận

Nếu phải cô đọng lại cả bài viết thành 3 lời khuyên dành cho những người mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế thì đó sẽ là:

  • Bạn không cô đơn – Bạn là 1 trong 100 người trưởng thành (và 1 trong 200 trẻ em) mắc chứng rối loạn ám ảnh. Đây là điều gì đó khiến bạn trở nên đặc biệt hơn trong cuộc sống, và bạn có thể vượt qua điều này.
  • Tìm kiếm sự giúp đỡ – Nếu tôi có thể thay đổi bất cứ điều gì, tôi sẽ nhận những lời khuyên chuyên môn từ chuyên gia và nói với bạn bè tôi sớm hơn. Xin đừng để cuộc sống của bạn đi đến điểm cùng cực trước khi nhận được sự giúp đỡ.
  • Kiên nhẫn – mọi chuyện không thể giải quyết chỉ trong 1 đêm, nhưng bạn có thể bắt đầu cuộc hành trình thay đổi cuộc sống của bạn tốt hơn!  

Kiến Thức Tổng Thể Nơi Chuyên Mục Dành Riêng Những Tin Tức Tổng Thể Thường Quanh Đời Sống. Được Tổng Hợp Và Chia Sẻ Từ Nhiều Nguồn Khác Nhau.

Kiến Thức 1805 Nơi Chia Sẻ Kiến Thức Của Bạn.

Related Articles

Trả lời

Back to top button