Kinh nghiệm về vốn đầu tư mạo hiểm trong giai đoạn khởi nghiệp giúp ích như thế nào?

Sau đây là kinh nghiệm của bản thân tôi đối với lĩnh vực vốn đầu tư mạo hiểm

Như đã nêu trong blog của mình trước đây (cũng khá lâu rồi), tôi đã trải qua một khoảng thời gian làm việc tại công ty Mohr Davidow Ventures khi còn là doanh nhân tạm trú (để biết thêm về công việc này xin hãy đọc các bài viết trong blog của tôi). Một vài năm trước khi nhận công việc đó, tôi cũng đã có thời gian tìm hiểu về công ty MDV tại chi nhánh của họ ở Seattle, với vai trò của một thực tập sinh và chuyên viên phân tích, để tìm hiểu về Bong bóng.com. (*Chú thích wikipedia: “Bong bóng.com” là những trang web các công ty trên mạng lưới toàn cầu với tên miền là.com; là một bong bóng thị trường cổ phiếu khi các cổ phiếu của các công ty công nghệ cao, nhất là các công ty mạng, được đầu cơ). Cả hai vị trí làm việc này đều mang lại cho tôi rất nhiều niềm vui, và kinh nghiệm ba năm trong lĩnh vực vốn đầu tư mạo hiểm đã minh chứng cho việc tôi có thể sáng lập công ty riêng như một cách rèn luyện kĩ năng giúp ích cho tôi sau này.

Giờ đây, sau một vài năm, tôi nghĩ bản thân có thể phản ánh được đôi chút về những thuận lợi và khó khăn mà kinh nghiệm về vốn đầu tư mạo hiểm mang lại khi bước đầu thành lập công ty. Nhìn chung, bạn sẽ lĩnh hội được vô số kiến thức khi có thời gian. Tuy nhiên, hầu hết các kiến thức này đều thuộc phạm vi cao siêu. Đa phần, khi bắt đầu khởi nghiệp, chúng ta cần thành thạo ngay cả những chi tiết li ti nhất, và kinh nghiệm về vốn đầu tư mạo hiểm trong trường hợp này cũng không giúp ích được nhiều.

Đối với những ai lười biếng và không đủ kiên nhẫn, tôi xin đưa ra đây một vài điểm mấu chốt mà kinh nghiệm về vốn đầu tư mạo hiểm có thể giúp ích cho bạn:

• Hữu ích trong tình huống phi đối xứng thông tin truyền thống giữa những nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp.
• Khi nhiều lỗ hổng chiến lược vẫn tồn tại.
• Khi các nhà đầu tư tối giản hóa các vấn đề khởi nghiệp gặp phải, hoặc lựa chọn các phương thức tối ưu hơn
• Giúp thấu hiểu động cơ “bí ẩn” của các nhà đầu tư.

Vậy hãy cùng nhau nghiền ngẫm những vấn đề nêu ra sau đây.

1. Kinh nghiệm về vốn đầu tư mạo hiểm giúp ích trong tình huống phi đối xứng thông tin truyền thống giữa những nhà đầu tư và chủ doanh nghiệp.

 Một số những tình huống khó chịu nhất đối với chủ doanh nghiệp là việc mà họ luôn phải đối diện với hoàn cảnh dẫn đến sự phi đối xứng thông tin, khi mà các nhà đầu tư thường nắm bắt được nhiều thông tin hơn họ. Sự bất cân xứng này thường rơi vào thông tin về các sự kiện như gây quỹ, mua bán công ty, tuyển dụng bộ máy điều hành công ty, vân vân. Xét về khía cạnh tích cực, nó rất hữu ích cho các nhà đầu tư trong việc hoạch định chiến lược khởi nghiệp, điều đó có vẻ rất tuyệt. Tuy nhiên, khi xét về khía cạnh tiêu cực, nó tạo thời cơ cho các nhà đầu tư tận dụng sơ hở của các chủ doanh nghiệp “ngây thơ”. Tôi nghĩ điều này không hay ho cho lắm. Đây là lí do tại sao các trang web như VentureHacks và TheFunded rất hữu dụng, vì những trang web này tạo ra môi trường cạnh tranh công bằng và lành mạnh.

Tuy nhiên, theo cá nhân tôi, vấn đề ở đây là chỉ các công ty hợp doanh tại các trụ sở vốn đầu tư mạo hiểm mới thật sự có cơ hội được giao dịch. Tất cả những đối tác khác, ví dụ như EIRs, vẫn có tham gia giao dịch, và có thể thấy tên họ trong các điều khoảng giao dịch chung cuộc. Tuy nhiên, ta lại hiếm khi thấy sự trao đổi qua lại giữa họ với các đối tác để việc giao dịch được hoàn thành.  Người ta quen dần với quá trình này. Tuy vậy, nó không mang lại kinh nghiệm “thử nghiệm trận mạc” của một cuộc đàm phán rõ ràng. Nhưng đến lúc đó, mọi thứ sẽ bớt mơ hồ hơn khi họ nghe nói về và hiểu được đòn bẩy kinh tế này là gì.

(Nhưng như tôi đã nói, VentureHacks và TheFunded là hai trang web rất tuyệt vời. Tôi mong cũng sẽ có những trang web mang tính chính trực như thế trong nền công nghiệp mờ mịt này.)

2. Khi nhiều lỗ hổng chiến lược vẫn tồn tại

Chúng ta phải đối phó với cả những điều tiểu tiết nhất nhưng mang tính chiến lược để vực dậy một công ty, nâng nó lên tầm cao mới. Đối với lĩnh vực này thì dù bạn có nền tảng tốt về vốn đầu tư mạo hiểm cũng không giúp ích được gì. Cụ thể, “lỗ hổng” lớn nhất tính đến thời điểm này là việc tuyển dụng và quản lí nhân sự, vốn mang tính trừu tượng trong mảng lí thuyết tài chính.  Một số người làm việc trong lĩnh vực vốn đầu tư mạo hiểm có thể đưa ra các luận điểm mơ hồ về những nhóm làm việc hiệu quả. Tuy nhiên, bạn không nhất thiết phải phỏng vấn hàng chục người chỉ để tìm cho đúng một người cần tuyển dụng.

Tôi cũng đã đưa ra một số ý kiến về chủ đề này trong bài viết có tên “Xây dựng các nhóm tiên phong làm hạt nhân trong giai đoạn khởi nghiệp”. Trong bài viết này tôi đưa ra nhiều luận điểm dựa trên nhân sinh quan của mình như sau:

• Thứ nhất, tuyển dụng những nhân vật có “kĩ năng T” (*) hơn là các chuyên gia. (* Chú thích wikipedia: Khái niệm “kĩ năng T” là phép ẩn dụ sử dụng trong tuyển dụng nhân sự để miêu tả những khả năng của một người khi làm việc. Thanh đứng trong chữ T thể hiện kĩ năng chuyên sâu về một lĩnh vực, trong khi thanh ngang của chữ T là khả năng cộng tác với các chuyên gia trong lĩnh vực khác để mở mang thêm kiến thức của mình.)
• Thứ hai, cố gắng tìm ra những “con người của hành động”.
• Thứ ba, càng nhiều ứng viên thì vấn đề càng dễ giải quyết.
• Thứ tư, phỏng vấn để tìm ra người thực sự giúp bạn làm việc, chứ không phải kiếm tìm những kẻ lí thuyết suông.
• Thứ năm, trí thông minh chỉ là một trong số vô vàng nhân tố khác – đừng quá đề cao nó.

Ngoài ra còn có nhiều câu hỏi đáng suy ngẫm hơn mà cả những người có kinh nghiệm về vốn đầu tư mạo hiểm cũng không trả lời được, ví dụ như làm sao có thể xây dựng một dây chuyền tuyển dụng phù hợp?  Hoặc khi phỏng vấn tuyển dụng mà bạn không có kĩ năng để đưa ra nhận xét về năng lực của đối tượng được tuyển dụng thì phải làm sao?

Tôi có thể nói rằng tuyển dụng nhân sự là một trong những phạm vi khó nhất để có thể hoàn thiện, và mặc dù có vấn đề nan giải, cũng có vấn đề dễ giải quyết, – như kế toán, cho thuê văn phòng, điều hành, vân vân, – việc chọn cho đúng người để tuyển dụng luôn là chủ đề đau đầu. Vì vậy, cũng không mấy ngạc nhiên khi nhiều doanh nghiệp bước đầu luôn phải chật vật với điều này.

3. Khi các nhà đầu tư tối giản hóa các vấn đề khởi nghiệp, hoặc lựa chọn các phương thức tối ưu hơn

Các nhà đầu tư nguồn vốn thường dành thời gian cho nhiều ngành công nghiệp – bạn vào các trang web của họ, và sẽ thấy họ đầu tư ở mọi lĩnh vực từ tiêu dùng mạng, đến công nghệ sạch hay khoa học đời sống. Công ty MDV cũng vậy; làm việc tại đó chúng tôi chịu trách nhiệm đảm bảo phải luôn phản hồi cho các công ty ở nhiều thị trường lớn. Một nhà đầu tư vốn mạo hiểm giải thích cho tôi rằng bạn phải trả lời cho các chủ doanh nghiệp về thứ mà họ sản xuất, và nếu bạn theo phương pháp “đầu tư từ trên xuống dưới” trong một nền công nghiệp cụ thể nào đó, sẽ dễ dàng hơn nếu tập trung đầu tư vào một số các công ty tầm trung hơn là cố gắng chuyên tâm chú trọng tìm kiếm một nhóm làm việc xuất sắc hay cơ hội tối ưu.

Mike Moritz cũng đã đề cập đến phạm trù  này trước đó.

Moritz đã đánh bóng triết lí này bằng cách đem so vốn đầu tư mạo hiểm với việc quan sát nhận dạng chim trời. “Hiếm khi tôi nghĩ đến những khái niệm gì to tát. Việc kinh doanh với tôi cũng như việc quan sát chim trời. Tôi không bao giờ cố gắng chọn cả một đàn chim. Mỗi cá thể đều mang tính dị biệt, và tôi chỉ cố gắng tìm kiếm một chú chim đặc biệt thú vị thay vì quan sát cả một đàn.” Cũng vì lí do đó, trong khi các nhà hãng tránh làm việc với một số công ty khi họ nhận thức được các công ty đó khá liều lĩnh hay đã đủ cứng cáp trên thương trường, thì Moritz lại nhận xét công ty Sequoia là ” hãy cẩn thận khi không đặt lằn ranh đỏ với các công ty lân cận”.

Tiếp tục với khái niệm nghiên cứu loài chim này, Moritz đưa ra ví dụ của công ty Cisco và cho biết “Có nhiều điều cần bàn cãi nếu đầu tư vào một “con vịt xấu xí”. ” Khi Don Valentine dẫn dắt công ty Sequoia Capital đầu tư vốn vào Cisco, thì nhiều công ty khác lại đầu tư vào công ty được sáng lập bởi đôi vợ chồng Len Bosack và Sandy Lerner.

Hầu hết ở mọi thời điểm, một trong những khó khăn mà bản thân tôi nhận thấy từ rất nhiều công ty là họ hay bắt đầu so sánh hình mẫu giữa các công ty bạn với nhau và đưa ra kết luận sai lệch về các công ty đó. Nếu làm vậy, rồi bạn sẽ kết thúc như câu ngạn ngữ “Quá chú trọng vào hình thức nhưng lại lãng quên đi chi tiết thực tế”, dẫn đến việc đưa ra cái nhìn khái quát về một công ty quá dễ dàng.   Tương tự, bạn có động lực để đơn giản hóa cách hiểu về một công ty, vì bạn phải “xã hội hóa” nó và thảo luận với các đối tác đầu cơ khác về một số vị trí và các công ty. Việc này cũng dẫn đến việc đơn giản hóa cách nhìn nhận về công ty đó.

Đối chiếu việc này với cuộc đời khởi nghiệp của mỗi người, khi bạn tận tụy cống hiến bản thân cho một công ty (thâu tóm mọi ý tưởng của bạn) trong nhiều năm, bạn sẽ ngụp lặn trong việc xử lí các tình huống, và học hỏi về tất cả những chi tiết khi đánh đổi để sản phẩm kinh doanh của mình thành công hay thất bại.

4. Giúp thấu hiểu động cơ bí ẩn của các nhà đầu tư

Cuối cùng, nếu có nền tảng về vốn đầu tư mạo hiểm, bạn sẽ nắm được tình hình chung về động cơ của nhà đầu tư. Các chủ doanh nghiệp thường đặt ra nhiều câu hỏi hay, ví dụ như “Tại sao các nhà đầu tư lại muốn đầu tư vào ý tưởng X của tôi và nghĩ nó sẽ mang lại lợi nhuận?” Hay “Tại sao khách hàng vip của dự án khởi nghiệp mạng mất nhiều tiền nhưng lại được đánh giá cao?”  Lời đáp cho các câu hỏi này thúc đẩy việc chuyển hướng hành vi của nhiều nhà đầu tư, cũng có thể là điều bí ẩn mà bạn không tài nào hiểu được.

Phần thú vị là hiểu được tại sao vốn đầu tư mạo hiểm lại được cấu trúc hóa theo hướng đó, tại sao họ có chiến lược đầu tư vào chỉ 1 trong số 10 nơi có trong danh sách, và họ đánh giá về các công ty hợp danh hữu hạn như thế nào. Tất nhiên những công ty này cũng có những người đứng đầu.

Điểm then chốt ở đây là nếu xây dựng một công ty có quy mô vừa và nhỏ, nhưng sinh lãi, mang lợi mà không phát triển quá nhanh thì cũng không hẳn là một phần của mô hình đầu tư mạo hiểm.  Biết được việc này có thể giúp ích được nhiều điều, ví dụ như biến đổi kế hoạch kinh doanh của bạn trở nên “hấp dẫn” hơn để các nhà đầu tư lưu tâm tới. Tương tự, nó sẽ giúp cho mọi người cân nhắc các quyết định trọng đại, như tổ chức các sự kiện tài chính, cửa ra đầu tư, hay thành lập nhóm quản trị cấp cao, vân vân.

Kiến Thức Tổng Thể Nơi Chuyên Mục Dành Riêng Những Tin Tức Tổng Thể Thường Quanh Đời Sống. Được Tổng Hợp Và Chia Sẻ Từ Nhiều Nguồn Khác Nhau.

Kiến Thức 1805 Nơi Chia Sẻ Kiến Thức Của Bạn.